İnsanların davranışlarının nedenleri üzerindeki sorular bir asrı aşkın süredir devam etmektedir. Psikoloji insan davranışlarını inceleyen ve anlayarak yorumlamaya çalışan bilim dalıdır. Psikoloji bilimi sosyoloji, biyoloji, antropoloji, felsefe gibi disiplinlerle ilişki içindedir. Yer yer beyin fonksiyonlarıyla ilgilenirken yer yer çevresel koşullar içindeki insanı ve yer yer de geçmişten bu güne insan davranışlarının aktarılmasını inceler.
Psikolojik danışmanlar, dikkatli bir gözlem, deney ve analiz gibi bilimsel yöntemler uygularlar. Ellerindeki tekniklerin kullanımının yanında yaratıcı ve araştırmacı olmaları da psikolojik danışmanlardan beklenen özelliklerdir. Psikolojik danışmanlar başkalarıyla iyi iletişim kurabilen, sabırlı, tutarlı, hoşgörülü, işbirliğine açık, soyut düşünebilen, başkalarının duygularını anlayabilen, mantıksal bağlantıları kurabilen kişiler olmalıdırlar.
Psikolojik danışmanlar geleneksel olarak normal ve anormal işleyişini incelemek ve insanın zihinsel duygusal sağlığına katkıda bulunmak çabasındadırlar. İnsanların stresini azaltmak, performansını artırmak, kaygılarıyla baş etmesine yardımcı olmak için çalışırlar. Psikolojik danışmanlar sorunun çözümünde rol almakla sınırlı kalmaz, daha sorun ortaya çıkmadan koruyucu çalışmalarda yürütür. Davranış sorunlarına yaklaşımın temel kuralı, ciddi boyutlara ulaşmadan olumsuz tutum ve davranışların değiştirilmesidir.
Psikolojik danışmanlar bir çok alanda psikoterapi çalışması yaparlar. Anksiyete, depresyon günlük hayatın oluşturduğu stres faktörleri, ilişkiler gibi çok değişik konularda çalışırlar. İnsan hayatının tatmin edici, üretken, uyumlu olması konusunda bireylere ve gruplara yönelik çalışmalar yürütürler. İnsanın günlük hayatında sorunlar yaşıyor olması, duygusal ve davranışsal açıdan daha iyi olma isteğinin var olması gibi nedenlerle psikolojik danışmanlık hizmetine başvurması kişinin akıl hastası olduğu anlamına gelmez. Günlük hayat insana olağan üstü zorluklar, karmaşalar sunmakta, kişi kendi çabasıyla bu zorluklarla baş edememektedir. Bu tür durumlarda insanlar psikolojik danışmanlık desteğiyle baş etme gücünü arttırabilir ve önemli kayıplar yaşamadan hayatını yoluna koyabilirler.
Genel olarak psikoloji; insanın dünyayı ve çevresini nasıl algıladığı, nasıl tepki verdiği, nasıl öğrendiği, nelerden endişe duyduğu, başkalarıyla ilişki kurmadaki tutumlarını nasıl geliştirdiğini ortaya koyar. Psikolojik danışmanlar ise insanların yaşam sorunlarını çözmeleri, psikolojik dengesini korumaları konularında profesyonel yardımda bulunurlar. Kişilere farkındalık kazanmaları yönünde destek sağlar.
Neden Psikolojik Danışma?
Bazen psikolojik danışmanın yaşamda sorunları çözmede kullanılabilecek yöntemlerden yalnızca biri olduğu çok ihtiraslı psikolojik danışmanlara hatırlatılmalıdır! İnsanların birçoğu yaşamlarında hiç psikolojik danışma hizmeti almamıştır. Peki bu, onların yaşamı tam olarak yaşayamadıkları anlamına mı gelmektedir? Elbette değil. Pek çok insan yaşamın beraberinde getirdiği değişikliklere kendi çabası, arkadaşları, ailesi ya da dini inançları ve sahip olduğu değerleri sayesinde uyum sağlayabilmektedir. Bununla birlikte, az önce saydığımız tarafların yardımına rağmen, bazen yaşam öyle bir noktaya varabilir ki, profesyonel ve yetenekli bir yardımcının bu zorluklara uyum sağlama konusunda yol göstermesi gerekebilir Bu şekilde düşünüldüğünde psikolojik danışma bir nevi değişim, önleme ya da yaşamın daha yaşanılır kılınması, yaşamı zenginleştirme aracı olarak görülebilir. Sebep ne olursa olsun, yaşam birey için bazen o kadar yıkıcı bir hal alabilir ki, aşırı stres, tatminsizlik ya da mutsuzluk gibi duygular, yaşamın normal akışında devam etmesini olanaksız kılabilir. Önleme ise, psikolojik danışma sayesinde kişinin yaşamında öngörülebilir nitelikli, gerginliğe yol açan bazı olaylara hazırlıklı kılınmasını, kendi kendisine yardım etmesi için güç kaynaklarının keşfedilmesini ve yeni yaşam koşullarına uyum sağlayacak becerilerin kazanılmasını sağlamaya yardımcı olunmasıdır.
İnsanlar yaşamda karşılaştığı güçlükleri kendi kaynaklarıyla, etrafındakilerin desteğiyle ya da zamanın yardımıyla çözebilir. Fakat psikolojik danışma hizmeti yukarıda sıraladığımız çözüm sürecini kısaltmaktadır. Kişilerin daha kısa sürede daha az hasarla atlatabilmelerine yardımcı olur. Psikolojik danışma süreci danışanların; yaşamlarını iyileştirme, geliştirme ve zenginleştirme çabasıyla yaşamlarını güzelleştirmelerini kolaylaştıracaktır.
